Во Грција започна вакцинацијата на жителите на оддалечените острови – не само затоа што нема соодветни болници во ситуација со многу заразени, туку и за да се заштити населението пред летната туристичка сезона. Спасувањето на летната туристичка сезона во Европа сепак изгледа многу тешко. Многумина се потпираа на масовните вакцинации до летото кои ќе им овозможат и на туристите и на домаќините да бидат помирни, но кампањата се вакцинацијата се забавува наместо да се забрзува. Па така, Белгија им забрани на своите граѓани да патуваат во странство на празници до март, а  британскиот министер за вакцинација Надим Захави предупреди дека сега не е време да се планираат одмори. Во Берлин, пак, канцеларката Ангела Меркел им порача на пратениците  дека оваа година зимски туризам нема да има. Три од водечките европски туристички дестинации – Франција, Португалија и Шпанија минуваат низ уште една многу критична фаза на пандемијата.

Британската влада започна и кампања на социјалните мрежи  со мото „Празниците се нелегални“, а пред воведување на новата забрана и ограничувањата за влез и излез министерот за внатрешни работи, Прити Пател, изјави пред парламентот:

Очигледно премногу луѓе постојано доаѓаат и одат секој ден. Луѓето мораат да останат дома освен ако немаат добра причина да патуваат во странство. Одењето на годишен одмор не е добра причина.

Прогнозата од 19 јануари на Светскиот совет за патувања и туризам (WTTC) со седиште во Лондон сугерира дека, во најдобар случај, секторот може да се опорави од крајот на март и, и покрај заздравувањето на милиони работни места во туризмот, ќе остане за 17% под нивото од 2019 година Ова оптимистичко сценарио предвидува масовна вакцинација, брзо воведување на сеопфатни режими на тестирање и следење, плус силна меѓународна координација.Бидејќи досега не е видлив ниту еден од трите елементи, се чини дека се движиме кон конзервативното сценарио: продолжување на меѓународните патувања во втората половина на годината, одложена вакцинација во споредба со првичните планови и  одложено укинување на граничните барања Со други зборови, може да има 25% помалку работни места во секторот отколку во 2019 година.

Во Ирска – земја со најмногу заразени по глава на жител во светот – се реални и велат дека сè уште се надеваат дека ќе имаат меѓународни патувања порано од втората половина на годината, а тоа не е доволно во земја со 5 милиони жители не е доволно да се спаси секторот  туризам по две последователни години на парализа. Во нормална година околу 75% од приходите доаѓаат од посета на странци во долгата сезона од мај до крајот на септември, додека ирските одмори се само во јули и август.

Но кога ќе се обноват летовите не е јасно не само за оваа островска земја, како и тоа кои авиокомпании ќе  преживеат за да донесат туристи.Јохан Лундгрен, извршен директор на EasyJet, во четвртокот го повика Лондон да направи нешто за да ја спаси летната сезона. По падот на приходите од 88% во последниот квартал на 2020 година, компанијата одби да дава прогнози за летото. Помеѓу септември и декември се извршени 18% од летовите во споредба со истиот период во 2019 година, а потоа тие се намалија и за повеќе од 10%.

Велика Британија исто така објави продолжување на „заклучувањето“ на земјата во  летната сезона, дозволувајќи помалку летови отколку што се потребни да се користат најмалку 80% од резервираните слотови, бидејќи во спротивно авиокомпаниите ќе мора да ги враќаат патниците на аеродромите и да ги упатат на други превозници. Спротивно од тоа, ЕУ има тенденција да го прекине или намали ова намалување на летовите за да се врати конкуренцијата. На пример, „Рајанер“ и „Визер“ сакаат да започнат нови летови и не се задоволни од одлуката на Лондон, која ги спречува.

Во исто време, повеќе од половина од пилотите во светот повеќе не летаат, а останатите кои работат веруваат дека тие веќе не се многу ценети во нивните компании. Податоците од анкетата на FlightGlobal покажа дека од 2.600 пилоти само 43% се уште работат, 30% се без работа, 17% се на неплатено отсуство и 10% се со ист работодавач, но работат работа што не е поврзана со летовите. Пред пандемијата имаше недостиг од такви професионалци, сега 82% од невработените велат дека би прифатиле намалена плата за да започнат со летање.

Шпанија, која пред пандемијата беше втора по големина туристичка дестинација во светот седум последователни години, не очекува нормализирање пред октомври. Минатата година беше погубна за туризмот (пад од скоро 80%), како што се случи со сите земји во светот, а секторот тајно се надеваше на брзо закрепнување во 2021 година. Сега не само што се целосно закопани надежите за одреден приход на Велигден, туку исто така 70% од работниците во секторот не веруваат во нормализација до крајот на летото.

Премиерот Педро Санчез исто така на состанокот со претставниците на туристичкиот бизнис рече дека прво сака да се вакцинира најмалку 70% од населението, а тоа најверојатно нема да се постигне пред крајот на септември. Тој, заедно со грчкиот колега Кирјакос Мицотакис е меѓу најсилните застапници на идејата за сертификат или „пасош за вакцинација“ за да се олесни патувањето во летото. Но, досега, оваа иницијатива не наиде на ентузијазам меѓу другите во ЕУ.

Германија, Франција, Шпанија, Италија и Велика Британија се водечки европски дестинации и се меѓу 10-те најпосетувани земји од туристи во светот според Светската туристичка организација. А, тие во моментов се меѓу земјите со најстроги ограничувања за патувања. Практиката од минатото лето покажа дека повторното оживување на одморите во странство може да се случи експлозивно по укинувањето на граничните забрани. Но, постојат уште два многу важни фактори. Првиот е дека рестораните, музеите, галериите и културните обележја не треба да бидат затворени во странство, како и дека треба да има музички фестивали (а некои од најпознатите од нив веќе најавија пауза за 2021 година). Второто е да се знае многу добро дали и колку пандемијата ги промени преференциите на туристите.

Во средината на јануари, „Еуроњуз“ разговараше со неколку претставници на секторот и тие оценија дека сепак ќе има луѓе кои бараат удобност и безбедност на хотелските комплекси или деноноќни забави во дискотеките на плажите, но барем за следните неколку години се појавија и нови трендови. По повеќемесечен клаустрофобичен живот дома, луѓето ќе бараат простор – отворени простори на планините и природни паркови и резервати, како и престој во мали семејни хотели или куќи за гости.

Наместо да патувате на едно место и да останете само таму, популарноста на турите низ неколку точки на престој и ноќевања расте. Со други зборови, луѓето сакаат да соберат повеќе впечатоци без да брзаат  со идеја дека сеќавањата од самото патување може да бидат поважни отколку од посетените места. Контактот со животот на локалното население е исто така нешто за што често се прашува. Ова значи повеќе „земјоделски“ туризам, посета на грнчари, ткајачи и овчари, патување  јахти од пристаниште до пристаниште, каде што можете да пиете узо и јадете ракови или тестенини со рибари.

Нешто сосема ново е формирањето на т.н. работа – комбинација на рекреација со далечинска работа. Не станува збор само за познатите „дигитални странци“ – откако многу луѓе  се навикнаа да работат од дома, хотелиерите веќе пријавуваат клиенти кои наместо традиционалниот петдневен престој, остануваат сè додека завршат нешто на лаптопот покрај базенот .

Сепак, сите горенаведени трендови се засноваат на две работи – безбедност и флексибилност. Многумина може да се пофалат во друштво дека со отворање на границите ќе им се исполни сонот да одат во Мачу Пикчу или во базниот камп Еверест. Но, во реалноста, 60% од патниците во Европа сега велат дека не планираат да го напуштат континентот од страв да не биадт блокирано одеднаш со нов карантин на другата страна на светот. Од туристичките агенции се очекува флексибилност да реагираат брзо на промените и да обезбедат што е можно повеќе планови за клиентите и  при-пејд износи  за одморите.

Зачувувањето на летната туристичка сезона во Грција исто така во моментот изгледа многу тешко. Грција може да вакцинира на островите во очекување на туристите, но во саботата во Солун беше пронајдена високозаразената  варијанта на коронавирус од Јужна Африка, за којашто се сомневаат дека е запрена со вакцините. Ситуацијата во следните два месеци ќе биде нестабилна и може да се менува од ден на ден, изјави во саботата за Скај ТВ Никос Сипсас, специјалист по инфективни болести и професор на Медицинскиот факултет на Универзитетот во Атина.

Вирусот ја нарачува музиката и ние танцуваме по неа, објасни тој.

Според него, дури и враќање на целосна национална блокада, како во март-мај 2020 година, не е исклучено. Од понеделникот наутро воведени се нови ограничувања во голем број области, поради зголемување на инфекциите на Халкидики и Крит. Така, во „црвената зона“ се наоѓаат  Атика (областа околу Атина), Евија, Беотија, Родопи, Лаконија, Магнезија, Санторини, Миконос, Закинтос и Ахаеја. Се одржува вечерен полициски час од 18 до 5 часот наутро, училиштата се затворени, до 9 лица се пуштаат во црквите, продавниците ќе им служат само на клиенти кои однапред купиле нешто преку Интернет и одат само да го подигнат, а сите продавници затвори во недела.