Русија го повика шефот на ОН, Антонио Гутереш да направи се што може за да ја спречи Украина да ја употреби т.н „валкана бомба“, изјави постојаниот претставник во Обединетите нации, Василиј Небензија.

Што е „валкана бомба“

Од „валканите бомби“ долго време се стравуваше како потенцијално терористичко оружје бидејќи главниот ефект на таквите бомби е ширење паника со испуштање радиоактивна прашина и чад во атмосферата.

Кремљ тврди дека Украина се подготвува да активира „валкана бомба“ за да ја обвини Русија и да ја ескалира војната

Иако никогаш не се регистрирани валкани бомбашки напади, два неуспешни обиди за активирање на таква направа беа забележани во јужната руска провинција Чеченија пред повеќе од две децении.

Технички познати како уреди за радиолошка дисперзија, валканите бомби се релативно примитивни, непрецизни оружја. Тие се многу полесни и поевтини за изградба од нуклеарните оружја, а исто така се и далеку помалку опасни, пишува Гардијан.

Во „валканите бомби“ се користат конвенционални експлозиви, како што е динамитот, поставен до радиоактивен материјал, кој потоа се исфрла од силата на експлозијата. Количеството на дисперзирани радиоактивен материјал, иако опасно, не е нужно смртоносно.

Материјалот што се користи во бомбата може да се добие од радиоактивни извори што се користат во медицината и индустријата или од истражувачки капацитети.

Валкана бомба е навистина лесно да се направи“, вели Скот Рокер, потпретседател за програмата за безбедност на нуклеарни материјали во Иницијативата за нуклеарна закана.

Колкава штета можат да направат?

Бројот на жртвите и степенот на штета од валкана бомба зависи од многу променливи.
Клучен фактор е количината и видот на употребените конвенционални експлозиви, кои ја одредуваат јачината на експлозијата.

Количината и видот на ослободените радиоактивни материјали се уште еден фактор, како и временските услови – особено ветерот – во моментот на експлозијата. Потенцијално голема површина може да биде контаминирана.

Тие се повеќе психолошко оружје. Кога се обидувате да ги исплашите луѓето, да ги заплашите луѓето, би употребиле вакво оружје.

Радиоактивната прашина и чад може да се шират далеку и се опасни доколку се вдишат во близина на местото на експлозијата. Радиоактивниот столб најверојатно ќе се прошири на неколку улици, рече Рокер. Но, како што радиоактивниот материјал се шири низ атмосферата, тој станува помалку концентриран и затоа помалку штетен.

Клучните фактори кои одредуваат колку ќе биде штетно зрачењето се: видот на зрачењето, колку долго некој е изложен на него и дали зрачењето се апсорбира преку кожата, се вдишува или се конзумира орално.

Потребна е специјална опрема за детекција на зрачење. Контаминираните домови, деловни објекти и јавни услуги можат да бидат изолирани со месеци и бараат скапи операции за чистење.